هوش مصنوعی، مقدماتی تا پیشرفته

نویسنده : مریم آقاجانی

نشر : نسل روشن

سال چاپ : 1398

کتاب هوش مصنوعی نوشته خانم مریم آقاجانی، هر آنچه را که باید درباره این علم بدانید از سطح مقدماتی تا پیشرفته، برای شما به زبان ساده شرح می‌دهد و کاربردهای این دانش امروزی در زمینه‌های مختلف را برمی‌شمارد.

در دنیای امروز هوش مصنوعی از موضوعی علمی تخیلی که تنها دستمایه‌ای برای ساخت فیلم می‌شد، بیرون آمده و به یکی از حوزه‌های اساسی و مهم در علوم دنیا بدل شده است. همان علمی که در گذشته تنها موضوعی برای صحبت بود، اکنون در تمام ابعاد زندگی ما جاری شده است و نقش مهمی را در اداره جامعه بر عهده دارد. با این حال اگر این هوش مصنوعی تنها برای ساخت ربات به کار نمی‌رود، پس چه کاربرد دیگری دارد؟

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) یا به اختصار نقطه مقابل هوش طبیعی ا‌ست، در تعریفی کلی، به سامانه‌هایی می‌گویند که قادرند عکس‌العمل‌هایی شبیه به رفتارهای هوشمند انسان داشته باشند؛ رفتارهایی همچون درک شرایط سخت و پیچیده، شبیه‌سازی فرایندهای تفکری و روش‌های استدلالی انسان و جواب موفق به آنان، آموختن و توانایی به دست آوردن دانش و استدلال برای حل مسائل.

هوش مصنوعی یکی از دانش‌هایی است که در علوم کامپیوتر، به شدت اهمیت دارد و تغییرات در هوش مصنوعی می‌تواند تحولات بسیاری در فناوری اطلاعات به وجود آورد. در واقع هوش مصنوعی را می‌توان هوش ماشین‌ها نیز نامید. این علم شاخه‌ای از علوم کامپیوتر به شمار می‌آید و می‌خواهد راهکارهای الگوریتمی بدهد تا بتوانید به کمک آن‌ها، هوشمندی‌های بیشتری در انواع ماشین‌ها به وجود آورید.

کتاب هوش مصنوعی برای چه کسانی مناسب است؟

بر همگان و تمام اقشار جامعه به خصوص رهبران سازمان‌ها و صاحبان کسب و کار لازم است.

به اختصار، این کتاب چنین آغاز می‌کند:

تئوری تورینگ مبتنی بر این بود که می‌توانیم با استفاده از نشانه‌ها و اعدادی مانند 0 و 1، هر استدلال ریاضی‌ای را در کامپیوتر عملی کنیم. هم‌زمان با این نظریه کشف‌های تازه‌ای در زمینه‌ی عصب‌شناسی، نظریه اطلاعات و فرمان‌شناسی، به وقوع پیوسته بود. این پیشرفت‌ها الهام‌بخش گروهی کوچک از پژوهشگران شد تا به طور جدی به مساله ایجاد یک مغز الکترونیکی رسیدگی نمایند.

تیمی که در زمینه هوش مصنوعی تحقیق می‌کردند، در تابستان سال 1956، کنفرانسی را در محوطه کالج دارتموس برگزار کردند. این کنفرانس به همراه افرادی مانند جان مک کارتی، ماروین مینسکی، آلین نویل و هربت سیمون که برای دهه‌ها پیشتازان تحقیق برای هوش مصنوعی بودند انجام شد. آن‌ها و دانش‌آموزان آن‌ها، برنامه‌ای نوشته بودند که حقیقتاً برای عده زیادی از مردم شگفت‌آور بود. این برنامه می‌توانست مشکلات نوشتاری در جبر را حل کند، استدلال‌های منطقی را اثبات کند و به زبان انگلیسی سخن بگوید.

در اواسط دهه‌ی 1960، بودجه سنگینی برای دایر کردن آزمایشگاه‌های تحقیقاتی در گرداگرد دنیا، از سوی حوزه‌ی دفاعی ایالات متحده آمریکا، اختصاص داده شد. پیشتازان هوش مصنوعی درباره آینده آن در جهان بسیار خوشبین بودند. هربت سیمون پیش‌بینی کرده بود که در مدت 20 سال، کامپیوترهای هوشمند می‌توانند، هر کاری را که انسان انجام می‌دهد، انجام دهند. در واقع مشکلات بزرگی که در آن زمان برای ایجاد هوش مصنوعی وجود داشت، اساساً حل شده بود.